Mijn naam is Anton H. Vedders (*1951) en ben al zo’n 40 jaar bezig met de hobby genealogie en familiegeschiedenis. Uiteraard begin je dan met je eigen achternaam uit te zoeken en deze heb ik terug kunnen vinden tot ca 1645. Deze voorouders bleken allen in het mooie Twentse plaatsje Markelo foto001 te wonen en tot op heden zijn de meeste nazaten Vedders in deze regio gebleven. Het zoeken blijft niet alleen beperkt tot namen en data maar ook andere leefomstandigheden zoals beroepen, sociale omgeving, onroerend goed bezit, maatschappelijke facetten, foto’s, enz.
Ook heb ik de andere drie takken van mijn grootouders uitgezocht, welke namen zijn: Nijhuis (vaderskant) te Markelo en Jansen en Van den Brink (moeders kant) met de roots in het Gelderse.
In Markelo bleek nog geen historische vereniging te zijn. In 1996 hebben een groep enthousiastelingen daarom de Stichting Heemkunde Markelo opgericht die zich bezig houdt met o.a. genealogie, de geschiedenis van dorp/buurtschappen en boerderijhistorie. De afgelopen jaren heeft de stichting meerdere historische boeken uitgegeven welke in nagenoeg elke Markelose boekenkast terug zijn te vinden.
Terug naar de Vedders historie. Het oudst gevonden document te Markelo is de doop van Lambert in april 1671 als zoon van Gerrit en Trijne Vedders. Er zijn aanwijzingen dat Gerrit afkomstig was uit de buurtschap Langelo bij Haaksbergen: aldaar bevinden zich aan de Veddersweg foto002 twee naast elkaar gelegen boerderijen met de namen Vedders en Vedders Wonner (zie onder erven Vedders Haaksbergen). Vroeger was er een afscheiding van de Buurserbeek welke Vedder werd genoemd en er heeft tot midden 16e eeuw een watermolen gestaan. De molen is afgebroken en een km verderop herbouwd en is nu bekend als de Oostendorper watermolen.
De eerste drie generaties Vedders te Markelo woonden in een huis foto003 gelegen naast de kerk foto004 midden in het dorp foto005. Dit huis nu was in eerste instantie eigendom van een molenaarsfamilie Oostendorp uit Almen (oorspronkelijk afkomstig uit Haaksbergen!). Het lijkt geen twijfel dat zij eerder in Haaksbergen buren (of mogelijk familie?) zijn geweest.
In 1746 verlaat Harmen Vedders, kleinzoon van Gerrit, het ouderlijk huis en koopt een boerderijtje aan de andere zijde van de kerk genaamd de Kleine Plas en vervolgens wordt door zijn zoon Theunis in 1789 een boerderij gekocht met de naam Bute foto006, eerder ook Stoevenbelt geheten, in de buurt Beusbergen net buiten het dorp. Vanaf dat moment hebben de meeste Markelose Vedders’en de bijnaam Bute wat tot op heden nog steeds zo is. Op deze boerderij woonden, tot de afbraak foto007 in 1975, zes generaties Vedders.
Circa 1780 vertrekken twee broers Vedders vanuit Markelo naar Heerde, echter zijn uit deze takken alleen nakomelingen in vrouwelijke lijn voortgekomen.
Vanuit Neede emigreren in 1855 drie generaties Vedders naar de USA om in Grand Rapids (Michigan) neer te strijken. De laatste Vedders overleed daar foto008 in 1943. Er zijn sinds 1983 kontakten met nazaten in vrouwelijke lijn.
Veel voorkomende beroepen waren wever foto009 en kleermaker foto010 later overgaand in landbouwers en vrachtrijders.
“Vedder” is een oud Oost-Nederlands woord met de betekenis van neef, oom of familielid en in het Duits kennen we het woord vetter ook met de betekenis van neef. En in de 18e eeuw komen we het werkwoord vedderen tegen: iemand met neef aanspreken.
In 1947 is er een volkstelling gehouden waarbij op dat moment blijkt dat er 60 personen in Nederland wonen met de naam Vedders: 2 in Rotterdam, 23 in Ommen en 35 te Markelo, Lochem en Vorden.
In de buurtschap Varsen bij Ommen is nog een andere tak Vedders waarmee, wegens het ontbreken van oudere archiefbronnen, (nog) geen link te maken is. Een boerderij daar is vanaf eind 17e eeuw tot september 2011 bewoond geweest door opeenvolgende generaties Vedders. Ook van deze Ommense familie zijn meerdere broers en zusters in de periode 1866-1880 geëmigreerd naar de USA. Vele nazaten hiervan wonen tegenwoordig in de staten Michigan en Minnesota en er zijn met hen de laatste jaren leuke kontakten gelegd.
In Rotterdam zijn in het begin van de 18e eeuw een aantal broers en/of neven Vedders (RK) vanuit Duitsland gekomen (zie onder Vedders Rotterdam). Inmiddels is deze tak in Rotterdam uitgestorven maar in 1889 is er één geëmigreerd naar Zuid Afrika; thans zijn daar nog een paar personen met de naam Vedders.
Samensteller: Anton H. Vedders (maart 2015).
Voor vragen, correcties, aanvullingen, op- en aanmerkingen, gaarne even een mailtje naar avedders@gmail.com
“Het verleden is het begin van de toekomst; wie niet weet waar hij vandaan komt, kan niet weten waar hij heen gaat”.